مطالعه شاخص ردپای آب برای محصولات غالب مورد کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و ارتباط آن با مدیریت آبیاری

نویسندگان

  • توحید علیقلی نیا دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب (آبیاری و زهکشی)، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
  • جواد بهمنش دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
  • حسین رضایی دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
  • مجید منتظری دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
چکیده مقاله:

شناسایی و ارزیابی مقدار آب واقعی مورد استفاده محصولات مختلف کشاورزی دارای اهمیت بالایی بوده و چنین ارزیابی می­تواند در شناخت و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش مصرف آب کشاورزی بسیار موثر باشد. در این تحقیق به­منظور ارزیابی وضعیت محصولات تولیدی از نظر آبیاری و آب مصرفی به ازاء محصول تولیدی کشاورزی، از شاخص­­های تأمین نسبی آب آبیاری (RIS) (شاخصی که بیشتر از 1 بیانگر مصرف بیشتر و کمتر از 1 بیانگر مصرف کمتر آب آبیاری است) و ردپای آب (WF) برای عمده محصولات کشت شده در حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. ردپای آب محصولات در دو جزء آب آبی (WF blue) و آب سبز (WF green) برآورد شده سپس به­منظور اعمال تأثیر راندمان آبیاری در محاسبه میزان آب مصرفی محصولات، ردپای آب آبی واقعی  (WFA blue) نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار ردپای آب مربوط به محصول گندم در ایستگاه مراغه بوده که در آن مقدار ردپای آب آبی m3 ton-1 77/1779، ردپای آب سبز m3 ton-1 96/729 و ردپای آب واقعی m3 ton-1 91/2150 می­باشد. همچنین کمترین مقدار ردپای آب مربوط به محصول ذرت در ایستگاه سراب بوده و مقدار ردپای آب آبی، ردپای آب سبز، ردپای آب آبی واقعی آن به­ترتیب m3 ton-1 86/99، m3 ton-1 75/19 و m3 ton-1 28/165 می­باشند. مقادیر شاخص تأمین نسبی آب آبیاری (RIS) در هفت ایستگاه­ هواشناسی اطراف حوضه دریاچه ارومیه برای محصولات غالب زراعی تعیین گردید و این شاخص در تمام محصولات بیش­آبیاری را نشان می­دهد. این درحالی است که دو محصول یونجه و گندم، از نظر مقدار شاخص RIS دارای مقادیری کمتری نسبت به سایر محصولات داشتند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تخمین و ارزیابی ردپای آب آبی و آب سبز محصولات عمده مورد کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

سابقه و هدف: شاخص ردپای آب به عنوان یک شاخص جهانی نشان‌دهنده مقدار واقعی آب مصرفی بر اساس شرایط و اقلیم هر منطقه می‌باشد. این شاخص برای اولین بار توسط هواکسترا‌ (2002) معرفی گردید(7). بعد از آن این مفهوم به طور گسترده در جهان به کار گرفته شد (فرامرزی و همکاران، 2009؛ اخوان و همکاران، 2009؛ یو و همکاران، 2010؛ عربی و همکاران، 2012؛ گربنز لینز و همکاران، 2013؛ ژو و همکاران، 2015) (4، 1، 13، 3، 5،...

متن کامل

تخمین و ارزیابی ردپای آب آبی و آب سبز محصولات عمده مورد کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

سابقه و هدف: شاخص ردپای آب به عنوان یک شاخص جهانی نشان دهنده مقدار واقعی آب مصرفی بر اساس شرایط و اقلیم هر منطقه می باشد. این شاخص برای اولین بار توسط هواکسترا (2002) معرفی گردید(7). بعد از آن این مفهوم به طور گسترده در جهان به کار گرفته شد (فرامرزی و همکاران، 2009؛ اخوان و همکاران، 2009؛ یو و همکاران، 2010؛ عربی و همکاران، 2012؛ گربنز لینز و همکاران، 2013؛ ژو و همکاران، 2015) (4، 1، 13، 3، 5، ...

متن کامل

ارزیابی تغییرات ردپای آب محصولات زراعی حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش LMDI

شاخص­های مؤثری مانند ردپای آب لازم است در تخصیص بهینه منابع آب مدنظر قرار گیرند. در این مطالعه از شاخص ردپای آب با در نظر گرفتن مصارف مستقیم و غیرمستقیم آب در سه بخش منابع آب آبی، سبز و خاکستری، به­منظور برآورد میزان کل آب مصرفی توسط محصولات زراعی در حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. جهت تحلیل جداگانه عوامل مؤثر در روند تغییرات ردپای آب، روش LMDI (شاخص لگاریتم میانگین انحرافات) به­کار گرفته شد....

متن کامل

حل مناقشات در مدیریت تخصیص منابع آب با استفاده از نظریه بازی، مطالعه موردی: حوضه آبریز دریاچه ارومیه

در سالهای اخیر، پیامدهای اجتناب‌ناپذیر سیر صعودی تقاضا و همچنین کاهش ذخایر منابع طبیعی مختلف، به‌خصوص آب، موجب افزایش مناقشات در زمینه چگونگی بهره‌برداری و همچنین تخصیص آنها به ذینفعان مختلف شده است. رویکرد تخصیص آب صرفاً براساس حقابه اولیه معمولاً منجر به استفاده کارآمد از آب در کل یک حوضه آبریز نخواهد شد. در این میان، نیاز به یک روش جامع و پایدار به‌منظور انجام تخصیص به‌نحوی که تمامی گروههای ذی...

متن کامل

بهینه سازی الگوی کشت با اعمال تغییر اقلیم و آب مجازی به ازای کالری محصولات در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

در این مطالعه دو حالت ایستایی و تغییر اقلیم در سالهای آتی برای شرایط اقلیمی مورد نظر بوده و بدین منظور از مدل ریز مقیاس lars-wg برای تولید داده های هواشناسی در دوره زمانی 2011-2030 و 2046-2065 تحت سناریوهای مختلف تولید گازهای گلخانه ای استفاده شده است. جهت مدل بندی بهینه الگوی کشت برای صرفه جویی هر چه بیشتر آب مصرفی از برنامه ریزی خطی استفاده شده و سه مدل با توابع هدف زیر بدین منظور مورد استفاد...

بررسی عوامل مؤثر بر حساسیت نسبت به بحران آب در دهستان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه (مورد مطالعه: استان آذربایجان شرقی)

پژوهش حاضر در راستای بررسی عوامل مؤثر بر حساسیت نسبت به بحران آب در دهستان‌های حوضه دریاچه ارومیه در استان آذربایجان شرقی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه دهستان‌های استان آذربایجان شرقی بود (68 دهستان) که داده‌های مورد نیاز جهت محاسبه حساسیت برای هریک از آن‌ها، در دو بخش اسنادی و میدانی جمع آوری شد وذ در نهایت، در رابطه حساسیت قرار داده شد تا میانگین حساسیت هر یک از آن‌ها به دست...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 4

صفحات  37- 48

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023